نگاهی به حادثه فروریزش ساختمان متروپل آبادان از زوایای مختلف
ساختمان متروپل واقع در شهر آبادان در روز ۲ خرداد ۱۴۰۱ در حالی که هنوز ساخت آن کامل نشده بود، تحت بارهای ثقلی خود فروریخت. این فاجعه، پیامدهای جانی و اقتصادی گسترده ای به دنبال داشت و بر معیشت خانواده های زیادی در منطقه تأثیر منفی گذاشت.
همکاران پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، در پی درخواست ریاست محترز سازمان مدیریت بحران کشور، آقای دکتر نامی، برای بررسی مقدماتیِ دلایل احتمالی فروریزش این ساختمان به شهر آبادان اعزام شدند. گروه کارشناسی اعزامی پژوهشگاه در بازدید تیر ماه ۱۴۰۱ ،طی هماهنگی و همراهی مسئولین استان خوزستان و شهرستان آبادان، به منظور بررسی فنی و علت یابی ابعاد مختلف این حادثه، به برداشت اطلاعات میدانی مبادرت نمودند.
ارزیابی ابعاد مختلف این حادثه نشان میدهد، حداقل سه عامل اصلی در بروز آن نقش داشته است :
- وجود نقصهای طراحی
- ساخت بسیار ضعیف
- وجود نقص های عمده در عملکرد سازمان ها و ارگان هایی که باید ضامن ایمنی جامعه و صیانت از جان و مال افراد جامعه باشند.
به عبارتی دیگر، به جای استفاده از یک گروه فنی – تخصصی از طراحان، ناظران و مجریان باتجربه و کارآمد، هدایت این پروژه بر اساس نظرات شخصی افراد یا ارگان های فاقد صلاحیت در امر ساخت و ساز، تا مرحله ای پیش رفت که منجر به بروز رویدادی چنین دلخراش شد.
این گزارش مقدماتی ضمن بررسی ابعاد مختلف این رویداد بر این نکته تأکید دارد:
تا زمانی که صنعت ساخت و ساز کشور بر اساس یک سازوکار قابل رصد و ارزیابی، تحت هدایت ارگان ها و شرکت های حقوقی مسئول و پاسخگو هدایت نشود، در آینده نیز کم و بیش با رویدادهایی از این دست مواجه خواهیم بود. از یاد نبریم که وقوع هر رویداد شدید لرزه ای در کشور هم، این م سئله را به ما گوشزد می کند.
مشخصات فنی ساختمان متروپل
ایده ی ساخت ساختمان متروپل آبادان از سال ۱۳۹۳( ۲۰ آبان ۱۳۹۳)در قالب مشارکت شهرداری شهر آبادان با بخش خصوصی برای در اختیار نهادن تعدادی از قطعات زمین های شهرداری واقع در محدوده ی مرکز شهر شکل گرفت.
هدف از این فعالیت، استفاده بهینه از املاک شهرداری به منظور ایجاد تلفیقی از پارکینگ طبقاتی و واحدهای تجاری در مرکز شهر بود. در نامه ی شهرداری آبادان مورخ ۳۰ تیر ۱۳۹۵ در خصوص تقاضای صدور پروانه ی ملک به زیرزمین، طبقه ی همکف و هشت طبقه بالای همکف ( در مجموع ۱۰ سقف ) و نوع کاربری هر طبقه اشاره شده است.
اطلاعات مندرج در سایت سرمایه گذار
این ساختمان دارای بخش های مختلفی، از جمله صدها واحد اداری و تجاری، مطب پزشک، پارکینگ طبقاتی، روف گاردن، کافی شاپ، رستوران مراکشی، فود کورت دوبلکس، خانه کودک، هایپر مارکت، کارواش، سالن های ورزشی و هنری می باشد. این ساختمان به صورت دوقلو طراحی شده که در طبقات سوم و ششم به وسیله ی پل های شیشه ای به هم متصل شده است. هم چنین طراحی نمای آن با ترکیب آجر، سنگ و شیشه انجام شده است که نورپردازی زیبا و جذابی را به نمایش می گذارد.
این ساختمان دارای سه بر اصلی است که به ترتیب ، یک برِ ۵۰ متری در خیابان امیری، یک برِ ۲۷ متری در خیابان سعدی، و یک برِ ۱۰۰ متری در خیابان فرعی سیزدهم قرار دارد. بخش عمده ی فروریخته ی ساختمان در مجاورت خیابان سیزدهم و قسمتی نیز در کنار خیابان امیری قرار دارد.
از دیگر مشخصه های فنی پروژه ی ساختمان متروپل بر اساس مستندات و مشاهدات می توان به موارد زیر اشاره نمود
- شالوده از نوع گسترده به ارتفاع ۱ متر
- نوع سیستم باربر جانبی: دیوار باربر برشی بتنی
- نوع سیستم باربر ثقلی: ستون های فولادی به همراه سقف مجوف ، که البته ممکن است از ظرفیت ثقلی دیوارهای برشی نیز در طراحی استفاده شده باشد
- نوع ستون: دوبل IPE به همراه ورق های تقویت (جوشکاری ورق های تقویت به صورت ناپیوسته اجرا شده است)
- تعداد سقف های اجرا شده در هنگام فروریزش: ۱۲ عدد (اصلاحیه ی سال ۱۳۹۹ )
بر اساس ادعای سایت شرکت سرمایه گذار، برای اولین بار است که در استان خوزستان و شهرستان آبادان سازه ای مقاوم در برابر زلزله (البته در سایت از عبارت نادرست ضدزلزله استفاده شده است)
با شمع های ۲۷ متری، با دهانه های ۱۶ متری متوالی، و سقف مجوف در این ابعاد و اندازه، اجرا می شود.
عوامل موثر در رخداد فروریزش ساختمان متروپل آبادان
- عدم حضور ساختار سازمانی کارآمد و توانمند
- طراحی ضعیف سازه ای
- مشاهده ی ضعف های عمده ی اجرایی
- احتمال استفاده از مصالح نامرغوب
- عدم وجود مستمر ناظران آگاه و کاردان
- مقاوم سازی و تصحیحات در حین اجرا و ساخت پروژه
دیدگاهتان را بنویسید